Sinds het begin van de mensheid is de productie, controle en het gebruik van vuur een bepalende factor geweest in de evolutie van de menselijke soort. Het eerste energie-tijdperk begon meer dan 300.000 jaar geleden, toen de mensheid energie begon te gebruiken die werd verkregen uit vuur door het verbranden van biomassa. Met de beheersing van deze krachtige energie vormden mensen de ruimte die ze innamen en ontwikkelden ze zichzelf als individuen, zowel op fysiek als cognitief niveau, en als sociale wezens.
Tijdens de Neolithische periode was vuur bepalend voor de creatie en uitbreiding van pastorale samenlevingen en speelde het een sleutelrol bij het veranderen van de landschappen van Europa. Traditionele, landelijke, inheemse of autochtone vuurpraktijken hebben samengeleefd met natuurlijke branden sinds de menselijke bezetting van het Europese continent. De vuurpraktijken die verbonden zijn met traditionele gemeenschappen hebben een heterogeen landschap gecreëerd. In die samenlevingen die bekend staan als traditioneel, landelijk en inheems, worden de voorouderlijke vuurpraktijken nog steeds gebruikt voor een breed scala aan doeleinden: het vernieuwen van weiden, ontbossing om nieuwe weidegebieden en landbouwgewassen te creëren, het bevorderen en vergemakkelijken van de jacht, voor het beheer van biomassa en brandstofreductie, om vruchtvorming te stimuleren, plagen en ziekten te bestrijden, wilde dieren te controleren, woongebieden uit te breiden of voor culturele en ceremoniële doeleinden.
Door de eeuwen heen, hoewel deze vuurpraktijken bedoeld waren om een bestaanssysteem voor menselijke gemeenschappen in stand te houden, hebben ze ook voordelen opgeleverd voor het behoud van biodiversiteit en het onderhoud van landschappen. Vuur kan een negatieve of positieve rol spelen voor menselijke gemeenschappen en ecosystemen, afhankelijk van hoe, wanneer en waar het plaatsvindt.
Met het begin van de industrialisatie in Europa vanaf de 18e eeuw begon geleidelijk een proces van sociaaleconomische veranderingen dat een sterke impact had op plattelandsgebieden, zoals de migratie van de plattelandsbevolking naar stedelijke centra, de motorisering van de landbouw, de intensivering van de landbouw, de introductie van anorganische meststoffen en veranderingen in eigendomsregimes (privatisering van gemeenschappelijk land). Nieuwe samenlevingen, in wezen stedelijk en verstedelijkt, hebben een sterke invloed op plattelandsgebieden, wat leidt tot de uitsluiting van vuur uit het landschap, wat de betekenis van door mensen veroorzaakte branden in de ecologische processen van ecosystemen die zich hebben aangepast aan en afhankelijk zijn van vuur, heeft vervormd.
Vanaf de jaren 70, door het overnemen van de voorschriften voor gecontroleerd branden zoals die in de VS werden toegepast, werd vuur opnieuw geïntroduceerd in Europese bossen als een hulpmiddel voor brandstofbeheer, het zogenaamde voorgeschreven vuur of technisch vuur (gecontroleerd vuur in Portugal), dat in wezen werd gepromoot door overheidsinstellingen met invloed op bosbeheer en het bestrijden van natuurbranden.
De cumulatieve veranderingen die hebben plaatsgevonden in de plattelandsgebieden van Europese territoria hebben geleid tot bosbranden die nu anders verlopen dan in het verleden, met een combinatie van klimaatverandering (opwarming van de aarde en veranderingen in regenvalpatronen) en veranderingen in het landschap (fragmentatie, het verlaten van oude praktijken en landgebruik), die sinds de Eerste Industriële Revolutie zijn verergerd.
In iets meer dan twee eeuwen is een heel complex voorouderlijk systeem vernietigd dat werd ondersteund door praktijken die sinds de Neolithische periode zijn ontwikkeld, gebaseerd op het evenwichtige beheer van hulpbronnen en waarbij vuur het transversale hulpmiddel was voor de meest uiteenlopende doeleinden, wat bijdroeg aan het behoud van landschappen.
Momenteel worden de natuurbrandseizoenen in Europa langer en intenser en treffen ze geleidelijk heel Europa. In deze huidige veranderende context is het nodig om vuur terug te brengen in het landschap, als een manier om de impact van de grote en destructieve natuurbranden die elk jaar het Europese grondgebied treffen, te voorkomen.
Het revitaliseren van traditionele kennis en praktijken met betrekking tot vuur wordt een belangrijke strategie om zich aan te passen aan de bedreigingen die worden veroorzaakt door natuurbranden. Het is daarom van vitaal belang om voorgeschreven vuur (traditioneel of technisch) opnieuw te introduceren bij het beheer van territoria, habitats en hulpbronnen van plattelandsgemeenschappen en om de veerkracht van Europese landschappen tegen de gevolgen van klimaatverandering en de potentiële risico's die daaruit voortvloeien te vergroten.